Kalp Pili
KALP PİLLERİ
Kalp pillerinin takılması kardiyolojinin en önemli operasyonlarından biridir. Temel olarak düşük nabzı yükseltmek, hayatı tehdit eden ritim bozukluklarında şoklama yaparak kalbi kendine getirmek ve kalp yetersizliğinde kalbin daha senkronize çalışmasını sağlamaktır.
Kalp pili çok hafiftir ve iki bölümden oluşur: Pili ve kalp atışını kontrol etmek için gerekli bilgileri içeren jeneratörler ile kalbi jeneratöre bağlayan ve mesajları taşıyan kablolar yani lead’ler. Bazı pillerde tek kablo varken bazılarında 2 veya 3 kablo olabilir. Buna hastanın durumuna göre kalp doktoru karar vermektedir. Pille çalışan bu küçük cihaz, kalbe doğru ve etkin atması için elektrik sinyali gönderir. Cihaz aynı zamanda kalbin atımlarını sürekli izler ve kalp uygun şekilde çalışıyorsa kendisi çalışmaz sadece kesintisiz güç kaynağı gibi bekler ve ihtiyaç halinde hemen devreye girer. Böylece hayatına sağlıklı bir şekilde devam edebilir.
Kalp Pili Ne İşe Yarar?
Kalp, sağ ve sol kulakçıklar ile sağ ve sol karıncıklar olmak üzere dört odacıklıdır. Bu dört odacık, kalbin doğru bir ritimde atması için elektrik sistemiyle çalışır (yetişkinlerde dinlenme halinde dakikada 60-100 atış).
Kalbin elektrik sistemi, kalp atış hızını kontrol eder ve kanın kasılmasına ve pompalanması görevini görür. Yaşlanma, kalp krizi kaynaklı kalp kası sorunları, kalp kapaklarında aşırı kireçlenmeler, kalp kapak ameliyatları, kalp deliklerinin operasyonla kapatılması, kalp tümörlerinin cerrahi çıkarılması, genetik faktörler ve bazı ilaçlar kalp hızının düşmesine neden olabilir.
Yalnızca gerektiği durumlarda çalışan kalp pilleri, kalp atışı çok yavaşladığında devreye girerek kalbe sinyal gönderir. Ayrıca bazı yeni kalp pillerinde, vücut hareketini ve solunum hızını algılayan, kalp atış hızının arttırılması gereken durumlarda devreye giren sensörler de bulunur.
Neden Kalp Piline İhtiyaç Duyulur?
- Bayılma atakları (en sık)
- Taşikardi yani normalden fazla kalp atışı
- Bradikardi yani normalden yavaş kalp atışı
- Düzensiz kalp atışı
- Çarpıntı
- Nefes darlığı
- Açıklanamayan baş dönmesi, mide ulantısı, bayılma halleri
- Ayak bilekleri, bacaklar veya karında şişme
- Geceleri birden çok idrara çıkma ihtiyacı
Gibi belirtilerde kalp piline ihtiyacınız olup olmadığını anlamanız için kardiyoloji uzmanına görünmeniz gerekir.
Kalp pili işlemi nasıldır?
Kalp piline ihtiyacınız olup olmadığını ve kalbinizin neden düzensiz attığının nedenini öğrenmek için öncelikle, elektrokardiyogram (EKG), ritim holteri, ekokardiyografi ve kalp damar tıkanıklığına dair bazı testler yapılır.
Eğer kalp piline ihtiyacınız varsa derinizin altına yaklaşık bir saatlik bir işlemle bir kalp pili yerleştirilir. Bu işlem esnasında genellikle uyanık olursunuz ve rahatlamanız için size sakinleştirici verilir.
Göğsün sol tarafında köprücük kemiğinin altında küçük bir kesi yapılır ve kalp pili jeneratörü derinin altına yerleştirilir. Yeni “kurşunsuz” kalp pilleri, kalbin sağ ventrikülüne yerleştirilen bağımsız bir ünitedir. Son yıllarda MR uyumlu piller tercih edilmektedir. Bu sayede hasta ileride MR çektirmesini gereken bir durumda MR a girebilmektedir.
Anjiyografi laboratuvarında hasta son derece steril bir şekilde hazırlandıktan sonra önce lokal anastezi yapılır. Sonra pil cebi için kesi yapılır. Sonra bir iğne yardımı ile kalbe gelen ana toplar damarlardan birine girilir ve bu damar yoluyla leadler kalbe gönderilir. Bu sırada bazı ölçümler yapılır kalbin en uygun bölgesine ve en az elektrikle maksimum verimlilikte çalıştırabileceğimiz bir yer bulmaya çalışılır. En uygun bölge bulunduktan sonra kablo yerleştirilir. Bazı kablolar koyduğumuz yerden hareket etmesin diye aktif bir vidayla kalbe vidalanır. Bazıları ise sadece kalp dokusuna değecek şekilde bırakılır. Diğer ucu ise jeneratöre bağlanır. Daha sonra jeneratörde göğüs duvarına iple bağlanır. Sonrasında pil cebinin kesisi dikişle kapatılır. Genellikle hasta 24 saat sonra taburcu edilir. 10 gün sonra dikişler alınır. Kalp pili sonrası 1-2 ay kadar pil takılan taraftaki kol çok zorlanmamalı ve ani hareketlerden kaçınmalıdır.
Bazı hastalarda kalp pili takılması çok acil gerekli olabilir bu durumda geçici olarak kasıktan veya boyundan kalbe bir kablo gönderilir ve dışarıdaki bir jeneratörle geçici olarak 3-5 gün kalp çalıştırılır. Hastaya uygun pil ayarlandıktan sonra cilt altına kalıcı olan kalp pili yerleştirilir. Bazen de kalp krizi ilaç zehirlenmesi, mantar zehirlenmesi gibi durumlarda kalp iyileşir geçici pille bu süreç idare edilir sonrasında kalıcı pil takılmadan hasta taburcu edilir. Kalıcı takılan bir pilin kabloları kalbe yapışır bir süre sonra tüm gücünüzle çekseniz bile geri gelmez. Özel tabanca benzeri oldukça pahalı aletlerle sökülmesi denenebilir ancak bu durumda da kalbin işlem sırasında yırtılma ihtimali vardır. Özellikle yaşlı hastalarda bu risk oldukça fazladır. Bu nedenle pil kararını verirken ve hastaya en uygun pili seçerken iyi karar verilmelidir.
Kalp Pilinin Olası Komplikasyonları Nelerdir?
Kalp pili ile yan etkiler nadirdir ancak şu şekillerde olabilir:
- Kalp pilinin malzemesine karşı gelişen alerjik reaksiyonlar
- Kalp pili bölgesinde şişlik, morarma, kanama
- Kalp pili bölgesinde kan pıhtıları
- Kalp pili arızası, uygunsuz şoklamalar veya pilin tetiklediği çarpıntılar
- Vücut dışındaki kaynakların neden olduğu arızalar
- Kalp pilinin veya kablolarının enfeksiyonu
- Kablolarda kırıklar
- İşlem sırasında akciğerlerde sönme
- Kalbin delinmesi kablonun kalp dışına çıkması
- Pil jeneratörünün aşağı sarkması veya enfeksiyona bağlı cilt dışına çıkması
Kalp Pili Ne Kadar Dayanır?
Takılan kalp pilinin modeline ve kalbinizin ne sıklıkla pilden yardım alması gerektiğine bağlı olmakla birlikte, bir kalp pili yaklaşık olarak 10 ila 15 yıl arası kullanılabilir. Ayrıca düzenli olarak, daha basit bir işlem olan kalp pilinizin pilini değiştirtmeniz gerekir. Buna yıllık kontrollerde kalp pilinin tahmini ömrü ölçülerek değerlendirilir. Pilin bitmesine yakın kontroller 3 ayda bir yapılır. Elbisenin üzerinden kalp pilinin uygun çalışıp çalışmadığı ne kadar ömrü kaldığı kablolarda sorun olup olmadığı anlaşılabilmektedir. Pil değişirken eğer kabloda sorun yoksa sadece pilin jeneratörü değiştirilir.