Periferik Anjiyo
PERİFERİK ANJİYO
Periferik anjiyo; kasıklarda, bacaklarda, ayaklarda ve bazı durumlarda ellerde ve kollarda kan akışı sağlayan bir veya daha fazla atardamarda (periferik arterlerde), daralma veya tıkanma varsa bunun bulunmasına yardımcı olan, X ışınları ve kontrast boya kullanılan bir testtir. Anjiyografi cihazlarında yapılan bir işlemdir. Periferik anjiyografide kalp anjiyosundan farklı olarak kemik yapıları baskılayan radyasyonu azaltan DSA denilen özel bir modda kullanılabilmektedir.
Periferik arter hastalığı yürürken bacaklarda ağrı ve kramplar, özellikle diyabetiklerde iyileşmeyen yaralara neden olmaktadır. Gençlerde sigaraya bağlı gelişen burger hastalığı da bacak damar tıkanıklığının önemli diğer bir sebebidir. Periferik arter hastalığı eğer vaktinde tedavi edilmezse bacak kaybına da neden olabilen ciddi bir hastalıktır. Detaylı muayene ve incelemeler sonucunda bacak damar tıkanıklığından şüphelenilen durumlarda periferik anjiyo yapılır. Periferik anjiyo sonrası yapılan balon, stent ve aterektomi gibi girişimler sayesinde kesilme riski yüksek olan birçok bacak kurtarılabilmektedir.
Periferik Anjiyo Neden Yapılır?
Periferik arterlerde herhangi bir tıkanma belirtisinden şüphelenildiğinde bu testin yapılması istenir. Genellikle bacakları etkileyen bu durum, hastalığa bağlı olarak başka bölgeleri de etkileyebilir.
Periferik anjiyo belirtileri genellikle şunlardır:
- Bacaklarda veya kollarda dinlenme esnasında dahi olan ağrı
- Yürüyüş sonrası baldır, kalça veya uylukta rahatsız edici kramplar
- Uzuvlarda uyuşukluk/zayıflık
- Soğuk ve parlak cilt
- Kan akışının olmamasının neden olduğu kangren veya ölü doku
- Bacaklarda kıl dökülmesi
- İyileşemeyen yaralar
- Bacaklarda nabız zayıflaması veya hiç nabız alınamaması
- Bacaklarda renk değişimi
Periferik anjiyonun riskleri nelerdir?
Periferik anjiyo kaynaklı ciddi bir risk olasılığı oldukça düşüktür. Ancak olası bazı komplikasyonlar şunlardır:
- Kontrast boyaya karşı oluşabilecek alerjik reaksiyon
- Kanama, şişme morarma
- Artere yerleştirilen ince tüpün (kateter) neden olabileceği arter yaralanması
Periferik Anjiyo Nasıl Yapılır?
Periferik anjiyo testi öncesi yiyip içme ile ilgili bir talimat verilir ve genellikle 6-8 saat arası bir şey yiyip içilmemesi istenir. Düzenli kullanılan ilaçlar varsa doktor kontrolünde ilaç alınmaması istenebilir.
Periferik anjiyo bir röntgen masasında gerçekleştirilir. Test sırasında uyanık olunur. Lokal anestezi ile anjiyonun yapılacağı kol veya kasık uyuşturulur ve bir iğne ile atardamarın içine girilir iğnenin içinden klavuz tel yollanır. Bu telin üzerinden kateter adı verilen ince, uzun bir tüp yerleştirilir. Bu tüpe az miktarda boya enjekte edilir ve atardamardaki daralmış veya tıkanmış bölüm röntgende net bir şekilde görülür. Boya birkaç saniye boyunca biraz sıcaklık hissetmenize veya ayaklarda ağrıya neden olabilir ancak kısa süre sonra yanma/ağrı geçecektir..
Anjiyo sonrası birkaç saat dinlendirilirsiniz. Kateter için kullanılan bacağınızda kanama veya şişlik olup olmadığı bir süre gözlemlenir ve sonrasında taburcu olabilirsiniz.
Periferik anjiyo işlemi yaklaşık 30-60 dakika sürer. İşlem esnasında doktorunuz atardamarınızı hemen tedavi etmeye karar verebilir. Böyle durumlarda işlem daha uzun sürer.
Böbrek Hastalığı Olan Durumlarda Anjiyo Yapılabilir Mi?
Böbrek rahatsızlığı olan hastalarda karbondioksitli (CO2) anjiyo daha güvenli ve etkili bir yoldur. CO2 böbrekleri etkilemez. Karbondioksitli anjiyo sadece böbrek damarı ve onun altındaki bölgelerde kullanılmaktadır. Normal boya siyah rekte çıkarken CO2 filinde beyaz olarak görünmektedir. Netlik olarak kontrsst maddeye göre daha az net olmasına karşın1-2 dk da tamamen emilmesi ve böreklere zarar vermemesi çok önemlidir. Kreatin seviyesi 1.5 mg/dl üzerinde olan nefropati riski yüksek hastalarda özellikle tercih edilmektedir.
